Iris از اجزا داخلی دوربین مداربسته است که مانند عنبیه چشم انسان عمل می کند. علت نامگذاری این قطعه در دوربین نیز مشابهت عملکرد آن به عنبیه است. اختلال عملکرد در Iris دوربین مداربسته تاثیر مستقیمی بر کیفیت تصویر ثبت شده توسط دوربین دارد. در ادامه پاسخ کامل تری به سوال iris دوربین مداربسته چیست خواهیم داد و به معرفی انواع آیریس و کاربرد آنها و همچنین نحوه کار این قطعه خواهیم پرداخت.
آنچه در این مقاله می‌خوانید:
نقش Iris در دوربین مداربسته
نقش iris دوربین مداربسته چیست آیریس قطعه ای است که روی لنز دوربین قرار می گیرد. زمانی که نور محیط زیاد می شود عنبیه چشم با جمع شدن مانع ورود نور اضافی خواهد شد. در دوربین مداربسته نیز باز و بسته شدن ایریس نور ورودی را تنظیم می کند. از آن جایی که نور محیط موجب تشکیل تصویر می شود بنابراین در صورتی که نور بیش از حد زیاد و یا کم شود کیفیت تصویر پایین می آید. اگر نور ورودی بسیار زیاد باشد تصویر بسیار روشن و به صورت رنگ پریده ایجاد می شود. اگر نور خیلی کاهش یابد، تصویر تاریک و سیاه خواهد شد. در واقع وجود Iris دوربین مداربسته راه حلی برای کنترل نور ورودی به دوربین است. تنظیم باز و بسته شدن Iris براساس نور محیط صورت می گیرد. چگونگی این تنظیم نیز در انواع مختلف به صورت متفاوتی انجام می شود.
انواع Iris دوربین مداربسته
انواع Iris در دوربین مداربسته براساس نوع عملکرد عبارتند از:
- آیریس ثابت ( Fixed Iris)
- آیریس دستی ( Manual Iris)
- آیریس اتوماتیک ( Auto Iris)
- P-Iris
آیریس ثابت ( Fixed Iris)
Iris ثابت با توجه به نامش قابلیت تنظیم ندارد و میزان باز بودن آن همیشه ثابت است. تنظیمات این مدل در کارخانه سازنده آن صورت گرفته است و معمولا به خاطر F-Stop پائین که دارد، همیشه باز است. در آیریس ثابت هیچ کنترلی روی میزان نور ورودی در طول شبانه روز وجود ندارد. بنابراین از دوربین های مداربسته با این نوع آیریس بیشتر در محیط هایی با شدت نور ثابت و داخلی مانند ادارات، مراکز تجاری، مسکونی و… استفاده می شود.
لنزهای iris ثابت معمولا روی فرم های کوچک دوربین مداربسته مانند مینی دام ها یا دوربین های مداربسته مخفی تعبیه می شود.
دریچه ایریس در تنظیمات دوربین تحت عنوان F-Stop قابل تنظیم است به عبارت دیگر F-Stop میزان نوری است که لنز می تواند از خود عبور دهد. F Number هر چه بزرگتر باشد نشان دهنده این است که میزان نور عبوری کمتر است. نور عبوری در F 8 کمتر از نور عبوری در F 4 است. زمانی که لنزها باریکتر باشند میزان عددF افزایش می یابد. البته میزان حداکثری گشودگی iris از نظر فیزیکی تنها محدود به عرض یا قطر سطح مقطع لنز خواهد بود. با کم کردن مقدار F-Stop دریچه بازتر شده و با افزایش F-Stop دریچه کوچکتر می‌شود. روزنه کوچک مقدار نور ورودی را محدود می‌کند و عمق میدان را زیاد می‌کند. حداقل ترین میزان F برابر است با این که iris تماماً باز است.
آیریس دستی ( Manual Iris)
تنظیم میزان باز بودن دریچه آیریس در این نوع از دوربین ها به صورت دستی صورت می گیرد. کاربر می تواند به صورت دستی و در هنگام نصب دوربین مدار بسته، دریچه آیریس لنز را با توجه به نور محیط تنظیم نماید. به این ترتیب کیفیت تصویر مناسب براساس نور محیط حاصل می شود. اما تغییر شدت نور در طول شبانه روز کیفیت تصویر دوربین را تغییر می دهد و اغلب افت می کند. لذا کاربر مدام در حال تنظیم آیریس بوده که این موضوع بسیار خسته کننده است. علاوه بر این تغییر مکرر دریچه ایریس موجب کاهش عمر مفید دوربین می شود. حتی در برخی از موارد دید دوربین را دچار اختلال می کند و فوکوس آن را بر هم می زند.
آیریس اتوماتیک ( Auto Iris)
در این نوع آیریس کنترل میزان نور رسیده به لنز به طور اتوماتیک انجام می شود. دریچه آیریس با تغییر شدت نور محیط باز و بسته می شود در نتیجه تصویر در شرایط نوری مختلف (به طور مثال در طول شبانه روز) با کیفیت مناسب ارائه می شود. قیمت این نوع آیریس کمی از نوع دستی و ثابت آن، بالاتر است. اگر چه در این نوع Iris دیگر به تنظیم هر باره دریچه توسط کاربر وجود ندارد اما در مواقعی که دریچه بیش از حد باز یا بسته باشد امکان تغییر جزئی در زاویه دید و فوکوس دوربین وجود دارد.
-
انواع لنز Auto Iris
آیریس های اتوماتیک خود به دو نوع DC Iris و Video Iris تقسیم می شوند.
- DC Iris : این نوع از دریچه آیریس توسط مدار داخلی دوربین کنترل می‌شود (کنترل موتور در دوربین است).
- Video Iris: در این نوع دریچه آیریس توسط مدار کنترل کننده داخل لنز کنترل می‌گردد (کنترل در لنز است).
در موقعیت‌های روشن، دوربینی با لنز Iris خودکار می‌تواند تحت تأثیر تار شدن قرار گیرد، زمانی که دریچه آیریس خیلی کوچک شود. این مشکل به ویژه در دوربین های مگاپیکسلی و HDTV بیشتر دیده می شود. زیرا پیکسل های سنسورهای تصویر کوچکتر از دوربین های با وضوح استاندارد هستند. بنابراین، کیفیت تصویر بیشتر به گرفتن دریچه آیریس (دیافراگم) مناسب بستگی دارد. برای بهینه‌سازی کیفیت تصویر، دوربین باید موقعیت دریچه Iris را کنترل کند. مشکل لنز ایریس خودکار این است که این کنترل را نمی توان در اختیار دوربین یا کاربر قرار داد.
پی- آیریس یا P-Iris
این نوع ازIris (آیریس) در واقع مدل پیشرفته آیریس های خودکار محسوب می شود. کنترل دریچه در این نوع ایریس، توسط موتورهای مکانیکی دقیق و با توجه به شدت نور محیط تنظیم می شود. در این نوع مشکلات عنوان شده در سایر انواع آیریس، دیگر وجود ندارد. پی آیریس قیمت بالاتری نسبت به مدل های معرفی شده در بالا دارد بنابراین پیشنهاد می شود فقط برای موقعیت های حساس از دوربین های مجهز به این نوع آیریس استفاده شود.
کاربرد انواع ایریس (Iris)
آشنایی با آیریس و انواع آن ما را در انتخاب دوربین مناسب با توجه به موقعیت قرار گیری آن در پروژه و محل نصب کمک می کند. انتخاب مناسب همیشه با صرف هزینه بالا به وقوع نمی پیوندد. به طور مثال اگر به دنبال نصب دوربین مداربسته در مکانی هستید که در طول روز و تنها در ساعت های کاری به تصاویرآن نیاز دارید می توانید از دوربین های مداربسته با آیریس ثابت یا دستی استفاده کنید. این انتخاب از این جهت پیشنهاد می شود که علاوه بر قیمت مناسب، بالاترین کیفیت تصویر از دوربین دریافت می شود.
حال اگر دوربین مداربسته را برای یک موقعیت خارجی مانند پارکینگ، محوطه ی اطراف ساختمان، حیاط و … در نظر دارید، بهترین انتخاب استفاده از دوربین های مداربسته مجهز به آیریس اتوماتیک است. در این صورت براساس تغییر شدت نور محیط در طول شبانه روز دریچه ایریس تنظیم می شود و کیفیت مناسبی از تصویر را دریافت خواهید کرد.
اما اگر نصب دوربین مداربسته در فضای تجاری مهم مانند مراکز خرید مهم، صندوق های مغازه یا فروشگاه، طلا فروشی ها، بانک ها و پروژه هایی از این دست مورد نظر شما است بهتر است از دوربین های مجهز به P-Iris استفاده کنید. به این ترتیب در طول شبانه روز بهترین کیفیت تصویر براساس تغییر نور محیط را خواهید داشت. همچنین اختلال و افتی در تصویر به علت تغییرات نور محیطی رخ نمی دهد. جزئیات تصاویر نیز به راحتی قابل مشاهده است.
بسیاااار ممنون،موفق باشید همیشه.
با سلام و سپاس از همراهی شما